Μιλάω με εφήβους παραπάνω από δύο δεκαετίες. Αν και οι τάσεις και τα στυλ αλλάζουν, οι έφηβοι εξακολουθούν να έχουν τις ίδιες ανάγκες, ανησυχίες και τα ίδια μυστικά που θα ήθελαν οι γονείς τους να ξέρουν αλλά απλά δεν αισθάνονται άνετα να τα πουν. Το να μην μοιράζονται τις ανησυχίες τους παραμένει ακόμα ένα κοινό χαρακτηριστικό των εφήβων.

Σε αυτό το σημείο, εμφανίζομαι εγώ και η εμπειρία μου. Στο γραφείο μου κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η γλώσσα τους λύνεται τελείως. Έτσι, πρός όφελος της οικογενειακής αρμονίας, θα μοιραστώ μαζί σας κάποια μυστικά για να σας βοηθήσω να εισχωρήσετε στο μυαλό τους και να καταλάβετε τον τρόπο με τον οποίο οι έφηβοι σκέφτονται.

Γράφει η Barbara Greenberg, κλινικός ψυχολόγος.

• Όταν μας ρωτάτε «πως ήταν η μέρα σου;» πραγματικά δεν μπορούμε να απαντήσουμε καθώς η μέρα δεν έχει τελειώσει ακόμα. Δεν είναι ότι θέλουμε να γινόμαστε αγενείς ή πεισματάρηδες. Απλά, δεν έχουμε κάποια απάντηση ακόμα. Θα ήταν πολύ χρήσιμο, οι γονείς μας να το έχουν αυτό κατά νου και να μην θυμώνουν όταν τους απαντάμε με ένα απλό «καλά».
• Θα θέλαμε να σας παρακαλέσουμε να σταματήσετε να μας λέτε συνεχώς πόσο εγωκεντρικοί είναι οι έφηβοι και πως το μυαλό μας δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Ενώ μπορεί αυτή να είναι η περίπτωση – το συναίσθημα είναι κάπως απαίσιο και νιώθουμε πως επικρατεί ένα χάος μέσα μας. Έχουμε ήδη αρκετές δυσκολίες και περνάμε καθημερινά πολλούς αγώνες. Έχουμε επίγνωση του οδυνηρού γεγονότος ότι δεν έχουμε αναπτυχθεί πλήρως ακόμα.
• Σταματήστε να ανησυχείτε ακόμα και εάν είμαστε λίγο αναστατωμένοι. Η ευτυχία σας δεν πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη δική μας καθημερινότητα. Δεν θέλουμε να νιώθουμε υπεύθυνοι και για τη διάθεση των γονιών μας. Επιτρέψτε μας να έχουμε τα δικά μας συναισθήματα χωρίς να τα απορροφάτε εσείς μέσα σας. Θα είμαστε μία χαρά. Απλώς χρειαζόμαστε λίγο χρόνο. Η πρόθεση μας πάντως δεν είναι να σας αναστατώσουμε.
• Δείξτε μας πόσο ωραίο είναι να μεγαλώνεις μέσω της απόλαυσης της ζωής. Θέλουμε και χρειάζεται να σας δούμε να κάνετε και άλλα πράγματα πέραν των καθηκόντων ενός γονέα. Μην επικεντρώνετε όλη την προσοχή σας πάνω στην ανατροφή μας. Σας παρακολουθούμε συνεχώς και θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως το να μεγαλώνεις είναι κάτι το χαρούμενο και το όμορφο!
• Ξέρουμε πως δεν θέλετε να είμαστε ποτέ αναστατωμένοι. Παρ’ όλά αυτά κάποιες στιγμές θα νιώθουμε έτσι. Μερικές φορές θέλουμε να βυθιζόμαστε μέσα στα αρνητικά μας συναισθήματα. Για αυτό, σας παρακαλούμε μην προσπαθείτε να τα διορθώσετε όλα για εμάς. Πρέπει να μάθουμε να διορθώνουμε μόνοι μας τις καταστάσεις. Πώς αλλιώς θα μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τη ζωή με τόλμη, αποφασιστικότητα αλλά και με ανθεκτικότητα; Σας ευχαριστούμε όμως. Ξέρουμε ότι έχετε καλές προθέσεις.
• Μην μας κάνετε να νιώθουμε πως ένας κακός βαθμός στο σχολείο είναι το τέλος του κόσμου. Μερικές φορές θα πάρουμε και βαθμούς κάτω του μετρίου και δεν είναι καθόλου χρήσιμο για εμάς να φέρνετε αμέσως την καταστροφή. Πρέπει να συνηθίσουμε τους καθηγητές μας καθώς επίσης και τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούν. Δώστε μας λίγο χρόνο.
• Όλοι χρειαζόμαστε λίγο χρόνο με τον εαυτό μας. Μην αγχώνεστε εάν μερικές στιγμές θέλουμε να είμαστε μόνοι μας για να χαλαρώσουμε. Δεν σημαίνει ότι έχουμε κάτι ή γινόμαστε κοινωνικά απομονωμένοι. Και εμείς με τη σειρά μας έχουμε παρατηρήσει πως και οι ενήλικες μερικές φορές χρειάζονται λίγο προσωπικό χρόνο μόνο με τους εαυτούς τους.
• Προσπαθήστε να μην μας αντιμετωπίζετε ως το αγαπημένο σας παιδί. Αυτό δεν βοηθάει καθόλου στις σχέσεις με τα αδέρφια μας. Μας δημιουργείτε ενοχές και εντάσεις. Προσπαθήστε να επικεντρώνετε την προσοχή σας στις διαφορετικές «δυνάμεις» αλλά και στις ιδιαιτερότητες των προσωπικοτήτων του καθενός μας μέσα στο σπίτι. Η ποικιλία είναι κάτι το επιθυμητό ενώ οι αδυναμίες όχι.
• Πρέπει να ξέρετε πως μέσα στο μυαλό μας υπάρχει μία σύγχυση σχετικά με το σεξ ακόμα και εάν συμπεριφερόμαστε σαν να τα έχουμε όλα υπό έλεγχο. Είμαστε ακόμα παιδιά. Το θέμα του σεξ είναι κάτι το πολύπλοκο για εμάς. Σας παρακαλούμε πολύ να μας μιλήσετε για την οικειότητα, το σεξ και την αγάπη. Μπορεί να γκρινιάξουμε αλλά θα ακούσουμε ότι έχετε να μας πείτε.
• Μην ταράζεστε αμέσως όταν μοιραζόμαστε μαζί σας τις ανησυχίες μας. Αυτό, μόνο μας τρομάζει και μας κάνει να αισθανόμαστε πως το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο από αυτό που νομίζαμε αρχικά. Ξέρουμε ότι ανησυχείτε αλλά προσπαθήστε να παραμείνετε χαλαροί και ψύχραιμοι.
• Μαμά και μπαμπά ευχαριστούμε πολύ που μας ακούσατε. Η εφηβεία είναι μία πολύ δύσκολη περίοδος για όλους μας.