Όλοι οι μεγάλοι μιλάνε για την εφηβεία, ειδικοί και γονείς, άσχετοι και σχετικοί. Τι θα λέγατε έτσι για αλλαγή να ακούγατε και έναν έφηβο; Ακούστε λοιπόν τι συμβαίνει μέσα στο κεφάλι μου αυτή την περίοδο και θα καταλάβετε.
Θέλω να με καταλάβετε.
Αν ήμουνα το ίδιο άτομο θα πίστευα ότι έχω αρχίσει να τρελαίνομαι. Αλλά είμαι ένας άλλος τώρα. Γεννήθηκα εκεί γύρω στα δώδεκά μου. Κάνω πάλι τα πρώτα μου βήματα και για αυτό είμαι λιγάκι ατσούμπαλος και φοβισμένος.
Ένα πράγμα που μου τη δίνει στους γονείς μου είναι ότι ενώ υποτίθεται εγώ πρέπει να απορρίψω το γονεϊκό πρότυπο (το έχω διαβάσει αυτό που σας λέω) εκείνοι δεν με αφήνουν γιατί γίνονται πιο καλοί μαζί μου από ποτέ.
Πώς εγώ να τους απορρίψω όταν εκείνοι μου κάνουν όλα τα χατίρια; Όταν εγώ ανοίγω πυρ εναντίον τους εκείνοι, αντί να απαντήσουν και να γίνει μια πραγματική μάχη με νεκρούς και τραυματίες, μετατρέπονται σε γιατρούς χωρίς σύνορα που απαγορεύεται να τους πυροβολήσεις. Ακούς εκεί να γίνονται ακόμα πιο γονείς πάνω στην ώρα που εγώ τους φωνάζω: «μεγάλωσα, δεν θέλω πια γονείς». Παίζουν βρώμικο παιχνίδι και θα το πληρώσουν να μου το θυμηθείτε, όταν θα με θρέφουν μέχρι τα 40 μου.
Ό, τι και να μου πουν οι γονείς μου με ενοχλεί.
Και το πιο απλό πράγμα. Με ρωτά η μάνα μου πως τα πήγα στο διαγώνισμα και εγώ νιώθω ότι μου κάνει ανάκριση κάτω από λάμπες ισχυρού φωτισμού. Δεν με ρωτά η μάνα μου πως πήγα στο διαγώνισμα και νιώθω ότι αδιαφορεί πλήρως για μένα.
Αφήστε που περνάω μια φάση που δεν δέχομαι συμβουλές από τους γονείς μου, του τύπου «εγώ ξέρω καλύτερα ποιο είναι το καλό μου». Μην νομίζετε, το γνωρίζω ότι όλα αυτά είναι κάπως άδικα για εκείνους αλλά είναι κάτι πάνω από μένα, δεν το ελέγχω. Έχω ακούσει ότι φταίνε οι ορμόνες της εφηβείας. Μακάρι να είναι έτσι γιατί αλλιώς πολύ φοβάμαι ότι σύντομα θα χρειαστώ ψυχολόγο………… για να αναλάβει τους δικούς μου.
Το άλλο δεν σας το είπα. Τώρα τελευταία κάθε μέρα που σηκώνομαι τρέχω γρήγορα στον καθρέφτη να δω ποιος είμαι σήμερα γιατί κάθε χτες ήμουν άλλος. Δεν μπορώ τέτοια μεταμόρφωση. Σήμερα σαν να μου μεγάλωσε η μύτη. Και αυτά τα σπυριά πότε βγήκανε; Τα μπράτσα μου είναι σαν πισινά ποδάρια λαγού. Και το μαλλί μου σήμερα γιατί δεν στρώνει; Το ξαναλούζω τώρα και ας χάσω την πρώτη ώρα φυσική.
Εκεί λοιπόν που ήθελα να έχω το νου στο τώρα μην μου συμβεί καμία αλλαγή και δεν την πάρω είδηση έρχονται και μου λένε να έχεις το νου σου στο μέλλον σου. Δηλαδή για να καταλάβω, ποιος είναι ο πραγματικός ορισμός της εφηβείας στη χώρα μας; «Εφηβεία είναι η περίοδος που το άτομο προετοιμάζεται για τις πανελλαδικές εξετάσεις»;
Άμα βρω αυτόν που έβαλε τις πιο σημαντικές εξετάσεις την περίοδο που είμαι τόσο απασχολημένος με τον εαυτό μου θα τον κανονίσω.
Και ξέρετε τι με ενοχλεί περισσότερο; Αυτό το ανάμεσα.
Είμαι ανάμεσα στο παιδί και στο μεγάλο. Ξέρεις τι είναι να έχεις ξαφνικά τις επιθυμίες ενός μεγάλου και την ανυπομονησία ενός παιδιού; Ξέρεις τι είναι να σου λέει η μάνα σου να φέρεσαι υπεύθυνα ως μεγάλος και να τσαντίζεσαι και όταν σε αντιμετωπίζει σαν μικρό να γίνεσαι ακόμα πιο τρελός; Για αυτό σας λέω δεν μπορώ να είμαι πάνω μια γέφυρα που κουνιέται. Θέλω να περάσω απέναντι ή να μείνω στην αποδώ μεριά. Αυτό το πήγαινε- έλα πάνω σε μια γέφυρα που κάνει κούνια-μπέλα με ζαλίζει.
Άσε και αυτό που οι γονείς σου βιάζονται να σε φτάσουν στην εφηβεία για να μπορούν λένε να έχουν μια πιο ισότιμη σχέση μαζί σου και μόλις εσύ φτάσεις στην εφηβεία κρεμάνε κάτι μούτρα σαν να τους σκότωσες το παιδί τους και είναι σαν να σου λένε χωρίς να σου το λένε: «τι έκανες στο παιδάκι μας ρε κακούργε;».
Αμ αυτή η διάθεση μου. Σαν κλίμα τροπικό έχει γίνει.
Εκεί που είναι ήλιος χαρά Θεού πάρε ξαφνικά μια νεροποντή. Από το γέλιο στο κλάμα ένα τσιγάρο δρόμος. Ουπς, αυτό με το τσιγάρο μην το πείτε στους δικούς μου γιατί θα τους μπει η ιδέα ότι καπνίζω. Και οι γονείς μου όλο ιδέες είναι τελευταία: μην πάθω το ένα, μην κάνω το άλλο. Μου φαίνεται πιο πολύ φοβούνται για μένα τώρα παρά από όταν ήμουνα παιδάκι. Και να πω ότι δίνω δικαιώματα, δεν δίνω.
Υπάρχουν στιγμές που απλά νιώθω χάλια, χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο. Που θέλω να κλειδώνομαι στο δωμάτιό μου, να μην βλέπω κανέναν και που λαχταρώ να κάνω μακροβούτι στη θάλασσα των αρνητικών συναισθημάτων. Μετά αναδύομαι πάλι στον αφρό και μου έχει περάσει, πάλι χωρίς λόγο. Οι γονείς μου βέβαια πιστεύουν ότι έχω κάτι με εκείνους και ότι για αυτό δεν θέλω να τους βλέπω. Στην πραγματικότητα όμως αυτό που συμβαίνει είναι ότι έχω κάτι με μένα.
Τώρα δώστε μεγάλη βάση, θα σας πω κάτι που μπορεί να με κάνει ακόμα πιο χάλια: όταν καθρεπτίζονται τα χάλια μου στα μάτια των γονιών μου και εγώ για να αποφύγω το καθρέφτισμα αυτό υποκρίνομαι μπροστά τους ότι δεν έχω τίποτα. Τότε νιώθω λυπημένος κλόουν που μέσα του κλαίει και απέξω γελάει. Αχ να καταλάβαιναν οι γονείς μου ότι δεν μπορούν και δεν χρειάζεται πάντα να καθαρίζουν για μένα. Πρέπει να φτιάξω δικό μου σύστημα αυτοκαθαρισμού για να μπορώ να επιβιώσω.
Σαν τις κατσαρίδες που έχω ακούσει ότι έχουν τέτοιο σύστημα αυτοκαθαρισμού που είναι οι μόνες που θα αντέξουν άμα γίνει πυρηνική καταστροφή. Και αυτές μη νομίζετε παρεξηγημένες σαν και μένα είναι, πιστεύουμε ότι είναι βρώμικες αλλά αυτές έχουν ψυχαναγκασμό με την καθαριότητα. Αυτό λοιπόν κάνω όταν είμαι μόνος μου μέσα στο δωμάτιό μου και οι γονείς μου νομίζουν ότι έχω κάτι μαζί τους, αυτοκαθαρίζομαι.
Θα σας πω ένα μυστικό και κρατήστε καλά στο νου σας.
Όλοι λένε ότι όταν υπάρχει αγάπη σε μια οικογένεια όλα διορθώνονται. Ε λοιπόν στην εφηβεία η αγάπη δεν αρκεί. Το βασικότερο που εγώ ζητάω αυτή την περίοδο είναι η αποδοχή και η εμπιστοσύνη. Θα σας εξηγήσω πως τα έχω αυτά μέσα στο μυαλό μου: οι γονείς μου με αγαπάνε γιατί είμαι παιδί τους άρα η αγάπη τους είναι σαν να αγαπάνε μέρος του εαυτού τους. Το να με αποδέχονται και να με εμπιστεύονται όμως αφορά τι νιώθουν αποκλειστικά για μένα και καθόλου τι νιώθουν για τον εαυτό τους.
Μπορεί να ακούγεται κάπως αλλά εγώ έτσι το παίρνω, αλήθεια.
Το πιο ωραίο όμως που μπορεί να πει κάποιος για μένα είναι ότι δεν μασάω. Όμως τις πιο πολλές φορές δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Όταν με ακούτε να λέω «δεν με νοιάζει» μεταξύ μας να ξέρετε ότι συμβαίνει το αντίθετο. Όχι απλά με νοιάζει, με τσούζει. Μου λέει η μάνα μου: «Της Παπαδοπούλου ο γιός έβγαλε 19 στο πρώτο τετράμηνο ».
Εγώ απαντώ «δεν με νοιάζει». Από μέσα μου σκέφτομαι: « θα φάει τη σκόνη μου το φυτουκλάκι».
Ένα άλλο που πραγματικά με τρελαίνει είναι αυτή η εμμονή που έχουν οι δικοί μου με τη γνώμη του κόσμου.
Περνάνε αγωνία όχι αστεία. Φρικάρω όταν μου ζητάνε να κάνω πράγματα μόνο και μόνο γιατί ο κόσμος θα πει… «Χαιρέτα τον θείο σου, πάρε τηλέφωνο τη γιαγιά σου, πες χρόνια πολλά στη νονά σου, χτενίσου, ντύσου καλύτερα, μην καμπουριάζεις, μη με κάνεις ρεζίλι, ελπίζω να μας κάνεις υπερήφανους, πρόσεχε τη γλώσσα σου, να μην δώσεις ποτέ δικαιώματα στην κοινωνία, να πετύχεις στη ζωή σου, να έχουν όλοι να λένε για σένα».
Αυτό είναι μόνο ένα μικρό δείγμα. Ώρες ώρες νιώθω ότι η μάνα μου έχει κάνει μεταμόσχευση τα μάτια της κυρά Μαρίας από δίπλα. Είναι λίγο spooky δεν νομίζετε να κοιτάς κάποιον με τα μάτια των άλλων;
Όλα αυτά που νιώθω πλέον μοιάζουν διπλά και αντίθετα. Μια μορφή διπολισμού, ελπίζω περαστική. Ίσως γιατί είμαι ένας μικρός μεγάλος. Ακούστε ένα παράδειγμα: ενώ θέλω να ανήκω και να έχω την αποδοχή μιας ομάδας ταυτόχρονα θέλω να ξεχωρίζω και να είμαι κάτι διαφορετικό από τους άλλους. Θα μου πείτε: «πολλά θες» αλλά δεν είναι αλήθεια. Τα θέλω όλα και τα θέλω τώρα!
Πάντως δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για μένα, εφηβεία είναι θα περάσει. Ελπίζω δηλαδή να περάσει γιατί έχω δει κάμποσους που την έχουν ακόμα και ας έχουν παιδιά στην εφηβεία οι ίδιοι. Προσέξτε λοιπόν τούτο το τελευταίο: για να περάσει η εφηβεία μου πρέπει να με αφήσετε να την περάσω εγώ ο ίδιος.
Μαμά, μπαμπά το ξέρω ότι τρέμετε από την αγωνία, ότι με πονάτε αφού εσείς με έχετε γεννήσει. Τώρα όμως πρέπει να βγείτε λίγο από το δωμάτιο για να γεννήσω εγώ τον εαυτό μου. Αλλά να είστε ακριβώς απέξω για να μην φοβάμαι. Καλού κακού ρίχνετε και καμία ματιά από το τζάμι.
Δημήτρης Τσιριγώτης: Φυσικός